Jasmina Vajzović Crnac, verkefnastjóri fjölmenningar, kemur í Menningu á miðvikudögum þann 23. september n. k. og fjallar um reynslu sína af stríði og flótta þegar hún var barn í gömlu Júgóslavíu.
Bosníu stríðið hófst 1991 og lauk ekki fyrr en 1995. Bosnía og Hersegóvína er samansett af nokkrum þjóðarbrotum: Bosníumönnum, Serbum og Króötum. Allt þjóðarbrot með ólík trúarbrögð og ólíkar áherslur og allir snerust gegn öllum þegar stríðið skall á. Jasmina bjó í þeim hluta landsins þar sem meirihlutinn voru Serbar en hennar fjölskylda skilgreindi sig sem Bosnísk og þau tilheyrðu því minnihluta þegar stríðið skall á. Á þeim tíma var Jasmina eingöngu 11 ára gömul og fór að upplifa höfnun af höndum vina og kunningja í hverfinu sínu.
Ofsóknir og andlegt ofbeldi
Hermenn fóru að fara inn á nágrannaheimili til að fjarlægja karlmenn af heimilum, karlmenn sem sáust síðan jafnvel ekki aftur. Þau tórðu undir aðstæðum ofsókna og andlegs ofbeldis í tvö ár þar sem foreldrar hennar misstu vinnuna sína, pabbi hennar var settur í kauplausa nauðungarvinnu og missti fjölskyldan að lokum íbúðina sína. Þá fluttust þau heim til ömmu Jasminar þar sem þau bjuggu í einu herbergi, fjögurra manna fjölskylda.
„Amma setti þykkt teppi fyrir gluggana á kvöldin til að láta sem enginn væri heima … en teppið var falskt öryggi … ef þeir ætluðu að koma og ná í okkur þá myndu þeir ná okkur“, segir Jasmina með tárin í augunum þegar hún talar um þennan tíma. Eftir það tók við tveggja ára tímabil þar sem fjölskylda Jasminu var á flótta í sínu eigin landi. Fjölskyldan lifði af og endaði loks á Íslandi þegar Jasmina var um 15 ára og í erindi sínu ætlar Jasmina að fjalla um þennan tíma í lífi sínu, hvaða áhrif stríð og flótti hefur á fólk og hvað það er mikilvægt að við, sem manneskjur, pössum okkur á því að „flokka ekki fólk í við og þið“.
Erindið verður haldið á 1. hæð Bókasafns Kópavogs klukkan 12.15-13.00 miðvikudaginn 23. september og eru allir velkomnir.
