Aðalheiður Lilja Guðmundsdóttir, listheimspekingur, veitir leiðsögn um sýninguna Skúlptúr/Skúlptúr í Gerðarsafni. Aðgangur er ókeypis og öll velkomin á meðan húsrúm leyfir.
Leiðsögnin er liður í viðburðaröðinni Menning á miðvikudögum sem er styrkt af lista- og menningarráði Kópavogsbæjar.
—–
Aðalheiður Lilja Guðmundsdóttir er sjálfstætt starfandi fræðimaður. Hún nam heimspeki við Háskóla Íslands og listheimspeki við Université Paris I, Panthéon–Sorbonne. Á árunum 2010–2021 starfaði hún sem lektor og fagstjóri listfræða við myndlistardeild Listaháskóla Íslands. Ásamt kennslu- og fagstjórastarfinu hefur hún sinnt ýmsum verkefnum á fagsviðum listfræða og myndlistar, þar á meðal rannsóknum, skrifum, opinberum fyrirlestrum, sýningargerð og nefndarstörfum á Norðurlöndum og í Frakklandi. Rannsóknir Aðalheiðar Lilju eru meðal annars á sviði bókverkagerðar myndlistarmanna og kynjafræða.
Árið 2023 gegnir Aðalheiður rannsóknarstöðu við Listasafn Reykjavíkur sem hefur það að markmiði að rannsaka hlut kvenna í íslenskri listasögu og er það rannsókn hennar á list Borghildar Óskarsdóttur sem þar liggur til grundvallar.
—–
Nánar um sýninguna:
Sýningaröðin Skúlptúr/Skúlptúr er nú haldin í fimmta skiptið í Gerðarsafni þar sem leitast er við að kanna hver staða höggmyndalistar sé í samtíma okkar. Sýningaröðin kannar þróun þrívíðrar myndlistar með vísunum í frumkvöðlastarf Gerðar Helgadóttur (1928-1975) innan íslenskrar höggmyndalistar. Titillinn vísar til sýningarinnar Skúlptúr/skúlptúr/skúlptúr, samsýningu 29 listamanna sem haldin var á Kjarvalsstöðum árið 1994 og gaf veigamikið yfirlit yfir höggmyndalist þess tíma. Þessi fimmta sýning í röðinni hér í Gerðarsafni er með öðru sniði en áður þar sem leitast er við að taka stöðu á skúlptúrnum í dag með samsýningu tíu listamanna. Enginn einn samnefnari er með því listafólki sem tekur þátt í sýningunni en í samtali verka þeirra má finna forvitnilegar vísanir í stöðu skúlptúrsins sem listmiðils, möguleika hans og samband við samtíma okkar.
Skúlptúr er í hefðbundnum skilningi formfastur listmiðill. Þrívítt listaverk, ólíkt hinu tvívíða málverki. Staða skúlptúrsins sem þrívíðs listaverks var allajafna ekki megininntak verkanna. Voru þá frekar gerðar tilraunir til að teygja möguleika efnisins, að draga fram ólíkar áferðir, mýkt, svipbrigði og fínleika í efnismiklum verkum unnum í stein, leir eða brons. Með þróun höggmyndalistar færðu listamenn sig frá því að huga að möguleikum innan efnisins og yfir í að kanna samband skúlptúrsins við rýmið sjálft.
Sýningin Skúlptúr/Skúlptúr er því visst ferðalag í gegnum heim skúlptúrsins — leiðangur milli verka þar sem endurspeglast hvernig samtímahöggmyndalistin umlykur mismunandi hreyfingar innan listarinnar þar sem kjarninn er tilraunamennska. Stöðugar tilraunir listafólksins með skúlptúrinn sem verkfæri hvetja okkur til íhugunar og umhugsunar. Þau reyna á mörk miðilsins í stærð, tækni, rými, viðhorfi og hlutverki okkar sem áhorfenda. Á sama tíma skapast gagnvirkur vettvangur til að velta fyrir sér samtímanum, raunveruleikanum og umhverfinu með fígúratívri eða abstrakt framsetningu.
